Impregnaty naturalne – czym są i jak działają ?
Impregnaty naturalne są stosowane od wieków. W zależności od miejsc z których pochodziły używano ich różne rodzaje. Jednakże były to zazwyczaj różnego rodzaju oleje mające zdolność samoistnej polimeryzacji. Stosowano także oleje z żywicą – np. olej tungowy czy też smoły drzewne. W Polsce i w Europie stosowany był najczęściej olej lniany, a także olej lniany z żywicą (kalafonią) sosnową rozpuszczoną w terpentynie.
Impregnaty te były niegdyś pozyskiwane z tego co było w zasięgu ręki w danym rejonie.
Dlaczego olej lniany czy może pokost lniany ?
Olej lniany jest olejem z grupy „olei schnących”. Czyli mających zdolność samoistnej polimeryzacji. Niestety olej lniany spożywczy czy pastewny nie nadaje się do zabezpieczania drewna gdyż jełczeje przez co ma nieprzyjemny zapach. Dodatkowo „schnie” bardzo długo i klei się.
W pewnym okresie czasu ktoś zauważył, że długo gotowany olej lniany przestaje jełczeć. Zaczyna wysychać szybko i świetnie nadaje się do impregnacji drewna i innych materiałów. W tym oczywiście odzieży i obuwia. Co było ważne dla żyjących wiele wieków temu ludzi.
W pewnym okresie w jakiś sposób ludzie zaczęli dodawać do tak zwanego pokostu żywicę sosnową kalafonię. Która pełniła funkcję tak zwanej suszki, a także uodporniała gotowany długi czas olej lniany na promieniowanie UV i ścieralność. Dziś do przyśpieszania „schnięcia” oleju używa się tak zwanych suszek – sykatyw.
Smoły drzewne – dzięgieć
Pradawni ludzie zwrócili uwagę również na smołę drzewną. Zapewne jak wiele takich zjawisk było to spowodowane przypadkiem. Dzięgieć ma dość mocne działanie aseptyczne jak i hydrofobowe. Służył i służy również jako lekarstwo. Od XV wieku Polska była znaczącym eksporterem dzięgciu.
Smołę drzewną nakładano na drewno na gorąco dokładnie ją wcierając. Tak zabezpieczano np. statki drewniane, olinowanie statków i wiele innych materiałów.
Metoda ta ewaluowała i powstały mieszanki smoły drzewnej z olejem lnianym i terpentyną.
Imprgnaty naturalne nadal cieszą popularnością, która wzrasta z roku na rok.